“ Nói oan lắm sao mà dậm chân ầm ĩ? “
“ Nhìn bé không giống mẹ lắm, lớn lên đi tắm trắng nâng mũi nha con, mẹ đẹp thế mà!!!!”
Những lời nói đùa nhẹ nhàng nhưng có thể lấy đi sự tự tin của một đứa trẻ đến tuổi trưởng thành. Cô gái ấy mang trong mình sự tự ti và lớn lên với rất ít niềm tin về bản thân mình.
Bạn có thấy hình ảnh mình đâu đó? Những đứa trẻ bên trong chúng ta lớn lên mà chưa biết thế nào là yêu thương đúng cách. Ta bỏ mặc bản thân trượt dài trong bia rượu, ta chấp nhận bị bạo hành vì nỗi sợ bị bỏ rơi. “Cô là đứa con bị đòn ít nhất trong mười anh chị em, và giờ cô chấp nhận chồng mình đánh khi không vừa ý”. “Chồng cô thương cô lắm, chỉ cần biết điều mà thôi!”
Tôi đã từng than phiền về tuổi thơ thiếu cảm giác ấm áp yêu thương. Cho đến một ngày, đọc từng dòng tâm sự của các bố mẹ khác; lại thầm biết ơn về sự may mắn của mình. Biết bao bố mẹ mang trong mình những tổn thương trong quá khứ và chưa từng được nhận diện để chữa lành. Những đứa trẻ bị bỏ rơi, lớn lên trong bạo hành hay ghét bỏ.
1. Bốn nhu cầu chính của tuổi thơ:
Như bài phỏng vấn “Chữa lành đứa trẻ bên trong” của chuyên gia trị liệu tâm lý Giang Kate, 4 nhu cầu ta có thể còn thiếu cho đến khi trở thành bố mẹ, đó là:
- Nhu cầu được an toàn, sống trong tình yêu thương ấm áp của gia đình
- Được ghi nhận và chú ý để thấy mình hữu ích và được quan tâm
- Mong muốn được đồng hành không cô đơn trong cuộc sống
- Được sự động viên, tin tưởng vào chính bản thân trong quá trình trưởng thành
Người cô trong câu chuyện trên không thể thoát khỏi sự bạo hành có thể vì đã quen với định nghĩa “quan tâm” này. Đó có thể là cảm giác an toàn, có giá trị khi làm hài lòng người khác. Đồng thời rơi nỗi sợ cô đơn nếu chọn rời đi.
Việc chăm sóc chữa lành đứa trẻ bên trong sẽ khiến đứa trẻ trong ta của hiện tại có lại bình an và niềm tin vào bản thân mình. Hiểu và đồng cảm với bố mẹ ngày xưa cũng là bước đầu tiên để chữa lành và ngừng mang thêm tổn thương cho thế hệ kế tiếp.
vecteezy.com
2. Bốn bước chữa lành đứa trẻ bên trong:
Theo chia sẻ từ Th.S tâm lý Lê Nhất Phương Hồng, có 4 bước để chữa lành đứa trẻ tổn thương bên trong bạn:
- Identifying – Định nghĩa tổn thương trong tiềm thức: nếu ta chọn làm ngơ thì nó vẫn luôn ở đó và tiềm ẩn trong các quyết định một cách vô thức.
Ví dụ: so sánh tổn thương con vì đã từng bị so sánh và tự ti khi còn thơ bé.
- Externalizing – Tách rời tổn thương tiềm thức với bản thân: hiểu rằng tác nhân của tổn thương là từ bên ngoài và một phần của ký ức. Điều này không thuộc về mình có thể tách rời để nhận diện ngừng lệ thuộc vào nó.
Ví dụ: đánh đòn chưa bao giờ là đúng, dù tiềm thức bảo rằng “đòn roi dạy bảo con nên người” của hiện tại.
- Sharing – Chia sẻ và kết nối với người khác: nơi đó đủ an toàn và tin tưởng để ta có thể mở lòng mà không sợ phán xét hay đả kích. Nơi đó tổn thương được biểu lộ và cảm thông.
Ví dụ: một cộng đồng, hội nhóm gắn kết và chia sẻ chân thành.
- Meaning – Tìm thấy ý nghĩa trong của hành trình chia sẻ khi câu chuyện cá nhân có thể hữu ích cho người khác. Từ đó, tiềm thức tổn thương được chữa lành.
Ví dụ: ta đã thấy lại mình giảm khổ đau, sẵn sàng bước tiếp cho cuộc đời phía trước.
Với 4 bước này, bạn có thể chăm sóc lại đứa trẻ bên trong chính mình. Để ta sống lại lần nữa cảm giác được yêu thương, an toàn và hữu ích. Ta không còn cô đơn trong hành trình “một mình” gặm nhấm nỗi đau.
Vậy nếu chỉ dừng lại ở bước đầu, điều gì có thể xảy ra? Ta có thể rơi vào tiêu cực, bế tắc mang tổn thương vào con trẻ trong vô thức. Chỉ khi hoàn thành 4 bước, vết thương ấy có thể được chữa lành, và ta an nhiên bước tiếp trong lạc quan và hạnh phúc.
Và bạn có đang cần được chữa lành?
